Prezydent Andrzej Duda podjął decyzję o zawetowaniu tzw. ustawy incydentalnej, co natychmiast wywołało falę komentarzy zarówno ze strony środowiska politycznego, jak i ekspertów. Ustawa miała na celu zmianę zasad orzekania o ważności wyborów prezydenckich w 2025 roku, przekazując tę kompetencję 15 sędziom Sądu Najwyższego o najdłuższym stażu, zamiast dotychczasowej Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych.
W uzasadnieniu decyzji prezydent podkreślił, że w jego ocenie regulacja ta mogła naruszać stabilność ustrojową państwa oraz godzić w zasady praworządności. Zdaniem głowy państwa nie można akceptować przepisów, które wprowadzają zmiany w systemie sądowniczym w sposób doraźny i dostosowany do bieżących okoliczności politycznych.
Weto wywołało silne reakcje w obozie rządzącym, który wskazuje, że nowe regulacje miały na celu wyeliminowanie wpływu sędziów powołanych po 2017 roku przez kontrowersyjnie uformowaną Krajową Radę Sądownictwa. Zwolennicy ustawy argumentują, że jej przyjęcie miało zagwarantować przejrzystość procesu wyborczego i jego pełną legitymizację, eliminując jakiekolwiek wątpliwości co do składu sędziowskiego decydującego o wyniku wyborów.
Opozycja z kolei podkreśla, że decyzja prezydenta wpisuje się w obronę obecnego układu w sądownictwie i może prowadzić do dalszego chaosu prawnego. Krytycy zwracają uwagę, że weto może utrudnić realizację reform, które miałyby przywrócić niezależność wymiaru sprawiedliwości i zbliżyć polski system prawny do standardów unijnych.
Teraz ustawa wraca do Sejmu, gdzie posłowie będą mieli możliwość próbować odrzucić weto prezydenta. Aby tego dokonać, potrzebna jest większość 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Ostateczny wynik tego politycznego starcia może mieć istotny wpływ na przyszłość polskiego systemu wyborczego i sądownictwa.
Nie ma wątpliwości, że decyzja prezydenta wywołała kolejne napięcia na scenie politycznej i jeszcze bardziej spolaryzowała opinię publiczną. Czy Sejm zdoła odrzucić weto? Czy prezydent odegra kluczową rolę w kształtowaniu przyszłości polskiego sądownictwa? Najbliższe tygodnie pokażą, jaki kierunek obierze Polska w tej sprawie.
